Tijdens de oorlog volgde er ook voor de familie Snoek een evacuatie vanuit Renkum naar Ede. Vele geallieerde militairen, gekomen om Nederland te bevrijden, konden niet meer terug over de Rijn en moesten onderduiken bij Nederlandse burgers. Een van die onderduikers was een Britse generaal, die gewond in het Arnhemse Elisabeth Gasthuis (in Duitse handen) was opgenomen. Met hulp van het plaatselijk verzet kon hij ontsnappen en kwam terecht bij drie Edese zusters de Nooy, waar familie Snoek al als evacués onderdak hadden gevonden. De gewonde man werd liefdevol verzorgd door het gezin in Ede. Mw. Snoek vertelt dat zij het wel leuk vond om het beetje engels dat zij kende, in de praktijk te brengen. De gewonde Britse generaal, die John Hackett heette, is een aantal maanden bij hen in huis gebleven om volledig van zijn verwondingen te herstellen.

Zo werden ook de feestdagen aan het einde van dat jaar in aanwezigheid van deze logé doorgebracht. Ondanks alle zorgen van de oorlog, probeerde de familie een gezellige oudejaarsavond te organiseren. Een van de tantes, tante Mien, een 'super huisvrouw' zoals Mw. Snoek haar noemt, lukte het om ingrediënten voor appelbeignets te vinden. In deze tijd van oorlog en schaarste een hele toer! Maar het lukte tante Mien deze oudejaarsavond in gepaste sfeer, maar met appelbeignets, samen te vieren. Bij het nuttigen van de appelbeignets werd afgesproken dat ieder voor zich in alle stilte een wens zou doen. Uiteraard was duidelijk wat iedereen wenste: dat de oorlog snel voorbij zou zijn. Tante Mien wenste dat ook, maar daarnaast had zij ook een heel speciale andere wens.

Tante Mien keek bewonderend naar het prachtige uniform dat haar voormalige logé nu droeg en zei: 'Dat was toen mijn wens: dat ik u terug zou zien in betere kleding dan het oude rommeltje, dat u toen aan had!' Waarop Hackett zei: 'Dat wist ik; want ik zag uw blikken naar mijn kleren gaan. Behalve dat de oorlog voorbij is, is nu dus ook deze wens vervuld!'

Meteen na de oorlog heeft generaal John Hackett zijn ervaringen tijdens de oorlog in Nederland, die toen nog vers in zijn geheugen lagen, op papier gezet. Zijn verhalen over deze ervaringen heeft hij eerst heel lang bij zich gehouden. Pas jaren later, in 1978 heeft hij ze uitgegeven in een boek dat hij de titel

'l was a stranger' gaf. In 1987 volgde een tweede druk en verscheen er ook een Nederlands vertaling: 'Ik was een vreemdeling'

Generaal John Hackett was toen al geridderd in Engeland en Sir John Hackett geworden. De titel van zijn boek is ontleend aan een gelijkenis van Jezus, te vinden in het evangelie naar Mattheüs, hfst. 25, vanaf vers 31.

Vele krantenartikelen over Sir John Hackett en zijn ervaringen (uit Algemeen Dagblad 1977, Trouw 1977, NRC 1997 en Trouw 2000) zijn nog in het bezit zijn van Mw. Snoek en worden door haar nog altijd gekoesterd     

Ik was onder de indruk van dit verhaal over een belevenis uit een periode die veel mensen zeer zwaar is gevallen, ook voor mijn eigen familie. Er was veel moed nodig om gewonde bevrijders te verzorgen en ze te helpen om door de vijandelijke linies weer bij hun eigen mensen terug te komen. Het verhaal laat ook zien dat mensen in zulke tijden toch al het mogelijk doen om ondanks alle ellende nog een randje feest te geven aan de dagen die men gewend was samen door te brengen.

Ik bedank Mw. Snoek zeer voor dit mooie verhaal en zal graag het boek van Sir John Hackett lezen, dat ik van haar mocht lenen.

Agnes van Scharrenburg Redactielid

Inhoud        De auteur, een jonge vrouw werkt in de textielzaak van haar moeder. Ze is gelovig (gereformeerd), gaat 's zondags naar de kerk en leidt de zondagschool. Als de oorlog uitbreekt en de textiel op de bon zal gaan, doen ze in de winkel goede zaken. Berichten en mededelingen over familie en vrienden, zoals verjaardagen en verlovingen wisselt ze af met de oorlogsvordering, waarvan ze goed op de hoogte blijft dankzij de niet ingeleverde radio. Ze uit zich anti-Duits en is zich bewust van de moeilijke positie van de joden door de toenemende razzia's. Ze gebruikt het woord concentratiekampen. Haar oudste broer is bij een boer ondergedoken, wordt opgepakt en naar een kamp gebracht. In bedekte termen heeft ze het over het onderdak verschaffen aan onderduikers en het vervalsen van persoonsbewijzen. Bij de landingen in september 1944 bij Arnhem komt de familie midden tussen de gevechten te zitten, hun huis wordt vernield en evacuatie volgt. Tijdelijk zitten ze met veel mensen bij elkaar in een huis in Ede, maart 1945 huren ze een eigen gemeubileerde woning. In juni 1945 keren ze terug naar Renkum

NB    De auteur heeft met rode balpen na de oorlog uitleg over tekstgedeeltes gegeven. Hieruit blijkt dat zij aan kleine illegale werkzaamheden en sabotagedaden heeft meegewerkt. In de begeleidende brief wordt verteld dat zij toen ze in Ede geëvacueerd zat, de Engelse luchtmacht-brigadier J.W.Hackett heeft ontmoet. Deze heeft een boek geschreven over dezelfde periode: '' I was a stranger'', Londen 1977

Datum beschrijving       3/1/2001