SN 09.28B Joh 2e-J
Johan Snoek - vervolg
Uittreksels uit dagboeken 1940-1945 van Johan, im en Maria - oorspronkelijk tbv een uitgever in Oosterbeek.
(t.b.v. het geschrift over de gemeente Renkum 1940-1945.)
(Uit archief van Ria Snoek, geb 1954, Johandochter; Soms heeft zij iets toegelicht (tekst in cursief); De 'tussen' koppen zijn ook van Ria (gekregen van Maria Snoek, geb 1918, Govertdochter).
Oorlogsdagboek 40-44 Johan , uittreksel
J.M. Snoek,
Larikslaan 163,
3053 LB Rotterdam.
Rotterdam, 7 februari 1984
aan dhr. G.A. Versteegh, (adres) Oosterbeek
Geachte heer Versteeg,
Ingesloten vindt U de brief van mijn broer aan U gericht, die intussen door mijn zus en mij is nagelezen. Alleen een paar kleine dingen hebben we erin veranderd.
Intussen heb ik mijn dagboek nagezien en het volgende is daaruit een collectie citaten. Wat tussen haakjes is bijgevoegd, is commentaar achteraf.
--------------------------------------------------------------------------------
1940
18 aug. '40: Woensdagavond werden we op de JV (Jongelingsvereniging) uitgenodigd om met "Hou en Trou" te colporteren. Zaterdag colporteerde ik. 'k Was m'n 25 gauw kwijt. 's Avonds ging Wim met nog een paar. In 't geheel zijn er 320 verkocht. Volgende week gaan we weer, ook al komen er NSB-ers.
1 sept: Gisteren was de koningin (Wilhelmina; RS) jarig. Ik heb in de winkel oranje en een rouwband gedragen. Dinsdag ga ik met Hou en Trouw in Wageningen colporteren.
22 sept.: Hou en Trouw is verboden (Het was, als ik me goed herinner, een blad uitgegeven door de AR partij),
1941
16 febr: Gisteren collecteerden (de agenten) Driessen en Hengeveld voor de Winterhulp, 't Was een zielig gezicht,
16 maart: Wim en ik zijn vorige week naar Ede geweest. We zijn daar lang gebleven want oom Ko gaf een theevisite. Strijd tussen olifant en walvis, winterhulp is mislukt enz. (Dit waren bijeen-komsten waarop iemand van de AR partij gegevens van bovenaf doorgaf, meestal de visie van Golijn, Olifant = Duitsland en walvis = Engeland; beiden zijn sterk maar kunnen de ander niet verslaan).
4 mei Een tijdje geleden is de melk op de bon gekomen, ¼ liter per persoon. Gelukkig geven ze nog zoveel als je nodig hebt, en karnemelk en taptemelk zijn nog vrij. De aardappels zijn nu ook op de bon en dat is erger. We mogen per persoon per week 1½ kg hebben! Gelukkig was de voorraad er nog maar voor veel mensen is het vreselijk,
(3 aug: kort daarvoor was ik toegetreden tot de O.D. (orde-dienst). In het dagboek staat een rijtje letters, aangevend de eed die we aflegden, een groep in het bos ergens achter het huis van boswachter Veldman. "Ik zweer trouw aan de koningin. Ik zweer mijn leven te willen geven voor het vaderland en het geheim van deze vereniging te zullen bewaren tot het uiterste).
31 aug: Gisteravond is er overal met menie geverfd. Wij willen Wilhelmina weer, enz. en de Wilhelminaboom (bij de chr. School aan de Rijksstraatweg) zat onder de serpentines. (Zie hierbij het verbaal van mijn broer).
29 sept: dinsdag stond ik alleen bij m'n doel zonder Hulpmiddelen (zie het verhaal van mijn broer over de dorsmachine) Gisteravond is er nog brand geweest bij de Rijn (zie mijn broer).
15 nov: Ik heb m'n persoonsbewijs in ontvangst moeten nemen, wat me f 1.- kostte.
1942
25 jan: Er is nieuwe pasmunt, ellendig spul. Het oude moet onderhand ingeleverd worden.
3 mei: De Joden moeten ook hier met een gele ster gaan lopen.
17 mei: Het ergste wat deze week gebeurd is, is de wegvoering van alle oud-beroepsofficieren. Ze moesten zich melden op 4 plaatsen, o. a. Ede, waar er 1500 waren. Wie zijn eed aan de koningin niet wilde breken werd direct naar Duitsland vervoerd. Er waren volgens zeggen in Ede 23 die het deden.
2 aug. Leendert blijkt een aardig knaapje te zijn, (was Leo Meijer, het kind van een bevriende Joodse familie. Na verloop van tijd moesten we voor hem een ander adres zoeken omdat er bij ons in de buurt over gepraat werd) . (Het dagboek vertelt verder over "oom Hannes", een boer uit Nieuw Vennep die tientallen Joden verborg en met wie we geregeld contact hadden. Maar de eerste keer wilde ik hem niet binnenlaten want hij zag er onbetrouwbaar uit, op het eerste gezicht).
1943
10 jan: Er is in de nacht van zondag op maandag een klok gestolen, een van de 3 die bij de Herv. kerk klaarstonden om door de D. opgehaald te worden. De daders liggen op 't kerkhof.. Er is met een politiehond gespeurd, en in de haven gedregd, maar niets te vinden.
17 jan. Met die klok is het een spul geweest. Iedereen was bang en zei dat er gijzelaars genomen zouden worden.'s Maandags was er een plakkaat bij van Woerkom aangeplakt "Aan de bezitters wordt verzocht de klok terug te brengen of te zeggen waar hij is. Vele Renkummers'!. En op Dinsdagmorgen stond hij onder dat plakkaat. (Ik was op een avond naar burg. Talsma gegaan, een valse naam opgevend en bewerend - op zijn vraag - dat ik RK was. Hij zette me onder sterkte druk om de klok terug te brengen - nadat ik geïnformeerd had naar de juistheid van de geruchten over het nemen van gijzelaars)
7 febr: Gisteren hebben de D. hier en daar in Renkum Joden gevonden, vermoedelijk bij het zoeken naar vliegers. 14 febr: Wim en ik slapen niet thuis. (Er waren geruchten dat er 's nachts razzia's op jongemannen gehouden zouden worden).
14 maart: In het begin van de week is er een aanslag gepleegd op de commissaris van politie in Wageningen. Theo Richards en de jongen van Stein zijn door de D. gearresteerd. Ook zijn er naar men zegt tengevolge van een razzia 13 Joden gepakt, ook de Manasses.
28 maart: Er zijn deze week in Renkum hier en daar razzia's op Joden gehouden. Bij ene Brouwer moeten er vijf gevonden zijn. Bij mevr. Wernand is er 's nachts huiszoeking geweest (Haar man was in Engeland) .
29 april: De zusters Cohen hebben zelfmoord gepleegd, na vermoedelijk overal verjaagd te zijn.
(Het waren twee ongetrouwde dames, die een winkel in kaas- boter- en eieren hadden op de hoek Achterdorpstraat-Kerkstraat. Ze hebben 's nachts bij een paar bekenden aangebeld, toen ze op hun duikadres wegmoesten, maar ze werden niet opgenomen, en zijn toen samen de Rijn in gelopen. Bij ons zijn ze niet geweest. Toch beleef ik de gebeurtenis tot op heden als een falen van de dorpsgemeenschap). (zie ook Joh 2-Cohen)
(vervolg 29 april 1943)
Vanmiddag werden we opgeschrikt door het bericht dat alle Nederlanders die in mei '40 gemobiliseerd waren, weer in krijgsgevangen-schap moeten. De gevolgen zijn nog niet te overzien...
3 mei: toen we vrijdagmorgen kalmpjes dameskousen verkochten, kwamen er opeens berichten over stakingen overal. Het bleek waar te zijn. De Enka en Aku staakten, van Gelder, de Vada, later het arbeidsbureau, het distributie-kantoor en het postkantoor, dat alleen uitbetaalde. Alle zaken in de Dorpsstraat deden mee, behalve de levensmiddelenzaken en Lectura. ..... Uit de plakkaten bleek dat het politiestandrecht was afgekondigd, staken is verboden, samenscho-lingen enz. 's Avonds gingen Wim en ik ouder-gewoonte toch wandelen. Toen we bijna thuis waren kreeg Driessen mij te pakken en ik moest van half elf tot twaalf in 't cachot zitten. Gelukkig dat daar een wc was (daarin kon ik n.l. de lijmkwast duwen die ik nog op zak had.) Daarna werd ik door Driessen netjes thuisgebracht, en bleek ik toen m' n portefeuille verloren te hebben maar ik ben direct gaan zoeken en heb hem nog gevonden.
9 mei: Verder kwam gistermorgen het bericht dat alle mannen tussen 18 en 35 jaar zich moeten melden. Het bericht heeft grote hilariteit verwekt, en grote beslotenheid.
16 mei: We moeten alle radio's inleveren. De jongens die in 1921 geboren zijn moeten zich al melden. Bert (ondergedoken student) logeert hier. Z'n vriend Kars logeert hier 't weekend. (Kars van Duuren zou later de opvolger van mijn broer in Z. Holland worden, na diens arrestatie). Wim moet zich morgen melden dus de poppen zijn aan 't dansen.
30 mei: Woensdagavond was ik in Ede waar ik een leerrijke uiteenzetting van een dominee bijwoon-de. Ik zal mijn best doen zijn lessen in practijk te brengen. (Die ds. was ds. Slomp, zelf onder-gedoken, oprichter van de Landelijke Organisatie L.O. en vanuit Ede werd Renkum en even later Heelsum dus opgericht. Theo Geurtsen werd in Heelsum plaatselijk verantwoordelijk, ik in Renkum. We verzamelden een groep mede-werkers om ons. In Renkum bijv Hulsteijn de postbode, Dirk Goedhart, Marinus Peelen, Jan Brandsma. Ook met kapelaan Stokman had ik contact. We zochten plaatsen voor onderduikers, hielpen onderduikers uit Renkum naar andere plaatsen te komen, verdeelden bonkaarten die door knokploegen gestolen waren, zorgden voor het veranderen van de leeftijd op persoons-bewijzen enz. Mijn "aankomstadres" werd al spoedig fam. Meischke. Ze hadden een vrachtrijderij en in- en uitgeloop liep dus niet zo in de gaten. Zij belden mij op als er een onderduiker aangekomen was: "er is een pakje voor jullie".
Organisatorisch vielen Renkum en Heelsum onder Wageningen, al hadden we ook contact met Oosterbeek: Stroes, Jan Gerritsen, de gebroeders Boven)
2 juli: ds Smeenk heeft zondag intree gedaan. Het was magistraal. De burgemeester moest er van lusten.
Er zijn 14 mensen doodgeschoten in Amsterdam, die ervan beschuldigd worden, het bevolkings-register in brand te hebben gestoken. (ds. Smeenk was zeer actief en direct betrokken bij het verzet, vooral betreft het zoeken van onderduikplaatsen voor Joden. Dit was voor de L.O. een zijlijn, hetwelk achteraf bezien - en toen hadden we het ook al kunnen weten - fout was)
11 juli: de doktoren Visser en Boerma zijn op de vlucht. Ze wilden zich niet melden Er zijn bendes dokters opgepakt. Ze komen trouwens naar men zegt al weer terug.
17 aug Gerrit (mijn broer Wim) is naar Gorkum gegaan. Hij heeft daar in de buurt ook een kosthuis gevonden. We hebben van te voren zijn accordeon (persoonsbewijs) laten opknappen.
12 sept. Vermoedelijk zal ik morgen een nieuw accordeon krijgen.
26 sept: Maandag zijn vader en moeder Veldhuizen opgepakt, omdat Kim ondergedoken is met meenemen van z'n uitrusting. Ze zitten nu in Arnhem en gaan vermoedelijk naar Vught. (Kim= Cornelis Veldhuizen, die als politieman onderdook toen hij Joden moest ophalen, en z'n revolver meenam. Hij kwam in een knokploeg terecht. Thans is hij hoofdcommandant van politie te Velp, of al met pensioen). De kapelaan van Renkum (Stokman) lijkt me een aardige kerel.
14 nov: Woensdagmorgen kwam er een telegram uit Hoornaar: "Wim is vannacht weggehaald". De verslagenheid was groot.
26 dec.: gisteren en vandaag is er gecollecteerd voor bijzondere noden. (Dat geld was bestemd voor onderduikers. De kerken hielpen zo het onderduiken financieren, door zondagse collectes)
1944
16 jan Hedenmiddag was er een voetbalmatch op de Wageningse berg en de D. hebben persoons-bewijscontrole gehouden, naar men zegt zijn er tientallen slachtoffers, o.a ook Spies en v. Os uit Renkum. Anderen in de gevaarlijke leeftijd werden doorgelaten (ze hadden de leeftijd op het persoonsbewijs veranderd, met de beroemde "vier flesjes" een chemische methode)
31 jan: Joep heb ik ook kort geleden nog gesproken. Hij moest naar D. (Duitsland; RS), die arme jongen. (Joep was een onderduiker uit Arnhem, die koerier werd voor Renkum. Hij kwam eerst bij ons in huis maar later ergens anders. Soms werden - via Joep - vanuit Renkum de bonkaarten voor de hele Veluwe gedistribueerd. Dan hadden we dus stapels in huis. Dat was het geval toen ik neergeschoten werd, zie hieronder).
6 febr: Vrijdag zijn zo ongeveer alle telefoons afgesneden, wat verschrikkelijk lastig is. Alleen bedrijven met meer dan 30 man personeel, en verder doktoren enz. mogen hem houden.
(vervolg 1944)
13 febr: Maandag j.l ging ik naar Den Haag voor en Besuchgenchmigung (om Wim te mogen bezoeken). In de wachtkamer zei een D. tegen een klein kind: “sag mal Muf". En het kind zei, tot algemene hilariteit, terwijl het waarschijnlijk nauwelijks praten kon: "Mof!"
12 maart: Gerrit Lourens is, naar men vertelt, gepakt. Beroerd voor zijn moeder. Verder ben ik deze week afgekeurd, hetwelk te verwachten was gezien mijn gezondsheidstoestand, (maar de L. O. had de controlerend geneesheer met een kilo rijst omgekocht waarop hij verklaarde dat ik epilepti-cus was).
Dinsdagmorgen gingen we naar Utrecht, waar Wim en zijn vrienden veroordeeld zouden worden, ( 'k Heb hierover een paar bladzijden opgeschreven) . O.a. vertelde Wim, toen we hem even apart konden spreken, dat hij in 't begin van zijn gevangenschap, op het Haagse Veer in Rotterdam zeer zwaar verhoord was. Wim bekende dat zijn "verleider” (waardoor hij tot hulp aan onderduikers gekomen was) Jongepier heette. Ze hebben toen alle Jongepiers in R 'dam opgepakt maar weer losgelaten toen ze het niet bleken te zijn. Wim werd veroordeeld tot een jaar.
2 apr.: We hebben een nieuwe wekker. Hij geeft niet zoveel geluid en daarom moet je opletten, anders hoor je hem niet (We hadden een clandestiene aansluiting op de telefoon gekregen. Het geluid was zacht om ontdekking te vermijden. Een vriend die opbelde liet eerst twee ringen horen, legde de hoorn op de haak en draaide dan opnieuw).
14 mei Nieuwe wijn komt in nieuwe lederen zakken, (De nieuwe wijnzak, was de titel van een illegale brochure geschreven door Piet Verburg, Wageningen. Drukker van Woerkom zorgde voor de etiketten op de pakken - een Duits adres - en ze waren in een schuur van Meischke opgeslagen)
Naar men zegt zijn er Donderdagavond twee pers. uit de Arnhemse koepelgevangenis bevrijd (Volgt het verbaal van de bevrijding van ds. Slomp, waarover meer gegevens ongetwijfeld vanuit Oosterbeek zullen komen. De auto werd overgespoten door oom Hendrik, H. de Nooij te Heelsum).
28 mei: Theo heeft op z'n kop gehad omdat hij de telefoon gebruikte voor een niet- zakelijk gesprek
(Het verhaal weet Ida Geurtsen nog wel)
11 juni: zo juist circuleert het bericht dat 40 gevangenen uit het huis van bewaring te Arnhem bevrijd zijn.
10 juli: van Donderdag op Vrijdagnacht sliep ik bij buurman Klaassen die een Jodin in huis bleek te hebben. Om ongeveer 12 uur n.l. kwamen er D. om haar op te halen. Toen ben ik door het deurtje in de schutting naar onze plaats gegaan, maar toen waren de D. al binnen en ze schoten 2 x zodat ik er een in m' n been kreeg, "Toen gingen het meisje en ik terug waarop een van die mensen mij verbond. Een vleeswond, door de kuit, geen bot en geen slagader geraakt. Ze namen Klaassen en het meisje mee en ik huppelde naar huis.... (Ik sliep bij buurman Klaassen omdat Nico gepakt was, en hij mis-schien onder marteling namen zou noemen - hetwelk niet gebeurd is. Die nacht hadden we alle bonkaarten voor de hele Veluwe in ons huis, in een schuilplaats. In mijn portefeuille een lijst van de L.O. met wachtwoorden en gegevens van onderduikers die op komst waren. Die had ik niet in de schuilplaats gedaan want ik dacht: ik ga toch het huis uit. Ze pakten m'n persoonsbewijs en ik zag de lijst bovenop liggen. Ze hebben er niet naar gekeken. Indien wel, dan was de ramp niet te overzien geweest. Ze kwamen om het Joodse meisje (Elly) die gelukkig na de oorlog is teruggekomen. Na hun vertrek kwamen al gauw twee bevriende politieagenten - de Hair en Driessen - om me weg te brengen en alle gevaarlijk materiaal uit ons huis te halen. 'k Heb een paar dagen bij de familie Brauns onderge-doken gezeten, voor het geval Klaassen of Elly wat over me zouden vertellen: Elly had haar persoonsbewijs via mij. Ze hebben hun mond kunnen houden en ik kwam weer boven water)
Er gaan geruchten dat Gerrit Lourens uit Amersfoort ontsnapt is.
20 aug.: Van Woensdag op Donderdag hebben ze een razzia in Heelsum gehouden, en bij Jansen Noordberg 2 onderduikers gepakt, 't Schijnt dat ze uit een schuilplaats te vroeg te voorschijn zijn gekomen. De daarop volgende nacht zijn ze geweest bij Geurtsen, een diaken van onze kerk, maar hij was niet thuis. (Het hierboven onder 11 juni vermelde t.a„v. Nico is dus niet juist want nu pas werd hij gegrepen. Eerder ging het, als ik me nu goed herinner, om een in Utrecht gevangen genomen koerierster).
(Dolle)Dinsdag (5sept.?): We zijn al druk aan 't oranje verkopen. Er zijn omgebogen spijkers op de straat gestrooid, klaarblijkelijk met succes. 15 uur: verkoop lint gestopt, het werd te gek.
6 sept.: 'Toen ik sliep werd er vannacht gebeld waarop ik in de schuilplaats dook, 3 Duitsers aan de deur. Rie stond ze te woord maar liet ze niet binnen. Ze zochten de secr. van de Burgemeister en meenden in Oosterbeek te zijn. Later is er veel getelefoneerd, grote hilariteit. (We hadden een waarschuwingssysteem per telefoon - "Uw verduistering is niet in orde" - in geval het erop leek dat de D. gijzelaars wilden nemen. Die indruk hadden we en ik gaf de alarmwoorden door aan Jan Poelen, die er 3 waarschuwde enz. Zo'n twintig mensen vluchtten die nacht hun huis uit en waren later kwaad. We hebben maar gezegd; proefalarm).
maandag 18 sept.: Gisterenmorgen zijn de mannen niet naar de kerk gegaan in principe. Opeens kwamen zwermen vliegtuigen over die bombardeerden. Er was geen stroom opeens. In de kerk werkte het orgel dus niet, en de ds. moest bij het raam het formulier verder lezen vanwege hét licht. Hij moet weer geweldig gepreekt hebben: over vreesachtigheid enz. Hij bad speciaal voor Wim. Wij hadden gehoord dat ze Wageningen en Wolfheze gebombardeerd hadden. Opeens, na het eten, kwamen er weer vliegtuigen over. We zagen onverwacht dat ze zweefvliegtuigen sleepten, Toen begrepen we, dat de bevrijding aanstaande was. Het was een machtig gezicht, honderden en honderden, laag, zodat we soms konden zien dat de touwen losgingen. Er was geen afweer.... Een Engelsman de hand gedrukt. Toen naar Rijnzicht, waar het een hele drukte was. (De OD kwam boven water, we vorderden het hotel, deden onze armbanden om) Vlaggen uit. Maar al gauw kwam het bericht dat een tegenaanval verwacht werd. De vlaggen moesten dus weer naar binnen. Later kwamen 3 gasten, met wie we geld wisselden (Engelse soldaten die billetten met de beeltenis van Wilhelmina hadden). De telefoon was erg storend (We belden op naar Wageningen om inlichtingen over D. troepenbewegingen en gaven die door aan de Engelse post op de steenfabriek). Inderdaad kwam de tegenaanval, het ging vrij kalm toe. De Engelsen hielden het complex Ariëns (de steenfabriek) bezet en waren daaruit moeilijk te verdrijven. Er is lang geschoten. Naar men zegt is de zaak, met achterlating van een dode, daarna ontruimd. Vanmiddag kwam er een schitterende vloot door de lucht maar nu was er afweer.
20 sept: de Hair en Schuurman (politie-agenten) zijn even onder: ze hebben twee D. krijgsge-vangenen gemaakt en met geweren gesleept. Vanmiddag kwamen er ongeveer 300 krijgs-gevangen Tommies voorbij. Ze waren heel monter.
Vanmiddag zijn Leen en z'n vriend hier geweest. Nu zijn ze verder de Betuwe in. Hopenlijk komen onze fietsen terug, maar 't is toch een leuke affaire, (Leen was een Hollander die met een geallieerde spion - een Franstalige Canadees, meen ik - van de Noord-Veluwe de geallieerden moest trachten te bereiken, in opdracht van groep King. Ze konden nog net met de pont naar de overkant die daarna aan de ketting gelegd werd, met onze fietsen, terwijl ze op mijn raad hun pistolen bij ons achterlieten. Eerst waren ze aangeland bij ds. Smeenk - “een ds. zal wel goed zijn", dachten ze - en die had mij opgebeld. Toen ik met ze naar ons huis wandelde, krioelde het van Duitse militairen om ons heen. Een prettig gevoel: "ze moesten eens weten, maar ze weten het niet").
(Het dagboek heeft veel over gewone oorlogsbelevenissen, maar wat niet werd opgeschreven: PGEM man Bensink stelde zijn telefoonlijn die nog werkte, beschikbaar voor "Het doorgeven van militaire gegevens naar het bevrijde gebied. Dat liep eerst even naar mij. Daarna namen de mannen van groep Albracht, een spionage-groep, het over).
24 sept.: Vannacht is bij Smeenk een zoon geboren. In Heelsum zijn waarschijnlijk twee doden te betreuren. (door het Engelse vuur vanuit de Betuwe) Door de LBD is aangeraden om vannacht in de kelder te gaan slapen.
29sept.: Gisteravond werd er nogal geschoten en ook vannacht. Vanmorgen bleek, dat heel wat Dorpsstraat- bewoners een treffer hadden. Blij, vd Zwaan, Blokker, Jamin, Gerritsen kleermaker, Budding bakker, Goedhart, v Veldhuizen enz.
30 sept.: In de afgelopen nacht zijn er geloof ik 4 keer troepjes granaten op ons losgelaten. Er waren niet zoveel huizentreffers als vorige nacht. Maar overdag, plm. 12 uur, stonden Emmen (Leipie), z'n zoontje en van H...?, te praten op de hoek van de Schoolstraat. Alle drie werden geraakt, in ieder geval de eerste twee dood.
1okt.: Toen ik me vanmorgen ging aankleden zag ik opeens dat we een treffer gekregen hadden. Niet heel erg, een gat in 't dak en wat rommel op moeder's slaapkamer. Toen we gegeten hadden werd opeens verteld: "we moeten evacueren, voor 5 uur vanmiddag weg". Dat gaf opeens een drukte. Ik ging met een lading (op de fiets) zo gauw mogelijk naar Bennekom en kwam toen weer terug. Wat van de meeste waarde scheen laadden we op, de rest ging zoveel mogelijk de kelder in. Toen zijn we vertrokken, onder hevig geschiet.
--------------------------------------------------------------------------------
Nog een paar opmerkingen tot slot:
Over de geschiedenis van de O.D. zal dhr Brauns te Heelsum U ongetwijfeld meer kunnen vertellen. Ds. vd Giesen ( vlootpredikant) was er ook bij betrokken.
Er waren vanuit de L. O. ook contacten met bijv. dhr Middendorp, socialistisch raadslid, en met Louis Kraanen, die vooral aan Jodenhulp deed.
In de hoop dat U met deze gegevens iets kunt,
Met vr. groet,
J.M. Snoek.
Copie aan:
mevrouw Maria Snoak, Vlaardiagerdijk 484, Schiedam,
dhr. Wim Snoek, Camping Sie-Es-An, Balkbrug.
(en met de hand er onder:)
Hoi Rie,
‘t Kwam weer allemaal boven toen ik het nalas. Wat hebben we veel samen beleefd!
Hart gr Johan